Mangez Kalimantan, Kasturi (Mangifera casturi)

Ar gwez-mangez Kalimantan (Mangifera casturi), anavezet c'hoazh evel Kasturi e-touez tud Borneo, a zo ur spesad gwez frouezh, war-dro 10–30 m a uhelder anezho, o tont eus ur vro vihan e-kichen Banjarmasin e kreisteiz Borneo (Indonezia). Ne gaver ket ken a wez gouez anezho abalamour d'an digoadañ dilezenn, met gounezet e vezont c'hoazh evit o frouezh c'hwek.

Gwener 9.3.2012 16:11 | Moullañ | Plant ar broioù pell

Mangez eus Indonezia

Mangez frondus (Mangifera odorata)

34 spesad mangez (Mangifera) henvroat a gaver en enez Borneo, en Indonezia. Meur a spesad a zo en arvar da vont da get, abalamour da zigoadañ ar c'hoadeier trovanel. Reoù 'zo a zo aet da netra dija, evel ar mangez Kalimantan (Mangifera casturi).

Reoù all a zo en arvar, evel Mangifera griffithi (anavezet du-hont evel : asem raba, ha romian), Mangifera pajang (asem payang), Mangifera quadrifida (asem kipang) ha Mangifera torquenda (asem putaran).

Yaou 8.3.2012 22:58 | Moullañ | Plant ar broioù pell

Welwitschia mirabilis – gounit ur fosil bev

Welwitschia mirabilis

Welwitschia (Welwitschia mirabilis) a zo plant kozh-douar hag a gresk en ur vro vihan a-hed aodoù ar Meurvor Atlantel e Namibia hag e Su Angola. Ur spesad gwez eo Welwitschia e gwirionez, daoust d'o neuz. Ur c'hef berr a ya d'ober ar blantenn, gant div zelienn heñvel ouzh rubanoù rodellek o fennoù pilhoustennek o kreskiñ diwarnañ. Diouzh ar c'hentañ gwel eo heñvel ar Welwitschia ouzh ur bern lastez.

Merc'her 7.3.2012 22:57 | Moullañ | Plant ar broioù pell

Penaos en em zizober diouzh ar bleizi-piz ?

Moarvat ez eo aner lavaret deoc'h petra eo ar bleizi-piz. Amprevaned bihan int (3–4 mm) hag a gaver a-wezhioù er plant leguminus er gegin. Kreskiñ a reont e had eus a bep seurt plant leguminus. Da bep plantenn hec'h amprevan : c'hwil ar gwinizh, ar fav, ar piz, ar riz, h.a.

Toull eo an had a zo bet taget. Pa erru an amprevaned d'o ment e vez gwelet splann toulladurioù en had.

Gant spesadoù ‚zo (d. sk. c‘hwil ar fav) e vez graet ar brasañ gwalloù e-pad ar stokañ (peogwir e vez eus ar gwellañ an doareoù bevañ er mare-se), ne vern pegen kontammet bennak e vije bet ar plant el liorzh dija.

Dre chañs ez eo aes hag efedus-tre an doare da zistrujañ an amprevaned-se (berzh a ra bep taol).

Meurzh 6.3.2012 22:47 | Moullañ | Amprevaned

NOVODOR FC evit stourm a-enep an dorifored

Moarvat ec'h anavezit an dorifored (Leptinotarsa decemlineata). Pep hini a anavez ar wallenn-mañ, noazus evit an avaloù-douar ha diaes da zistrujañ hep louzoù chimik. Dre chañs ez eus bremañ louzoù biologel hag a ra o stal d'an dorifored.

Lun 5.3.2012 22:45 | Moullañ | Amprevaned

Gwez-balmez Parajubaea torallyi

Hadoù gwez-balmez

Parajubaea torallyi a zo gwez-balmez kaer ha rustek o tont eus Amerika ar C'hreisteiz. Koulskoude, ne vezont ket gounezet alies er-maez eus o annezad naturel, Bolivia, abalamour d'o had bras-divent (ha d'ar mizoù-kas uhel a zeu da heul)

Genidik eus Bolivia, e kresk ar gwez-mañ e traoñiennoù sec'h ha poultrennek an Andez war-dro 2700–3400 m a uhelez. N'eus spesad gwez-balmez all ebet hag a vevfe ken uhel. Du-hont ne vez ket tommoc'h eget 20°C gwall alies, ha rev a vez diouzh an noz. Er goañv (e miz Gouere ha miz Eost) e c'hall bezañ ken yen ha –7°C ha ne gouezh nemet 550 mm dour glav a-hed ar bloaz.

Sul 4.3.2012 22:44 | Moullañ | Gwez-balmez

Gwez-balmez padus ouzh ar rev Rhapidophyllum hystrix (palmez-spilhennoù)

Rhapidophyllum hystrix

Unan eus ar gwez-balmez a harz ar muiañ ouzh ar rev eo Rhapidophyllum hystrix. N'eus nemet ur spesad er genad Rhapidophyllum. Dont a ra ar plant-mañ eus broioù gleb gevred ar Stadoù Unanet. Dre ma c'hallont gouzañv ar yenijenn betek – 20 °C e reont berzh er bed a-bezh, ha dreist-holl en Europa.

Sadorn 3.3.2012 15:49 | Moullañ | Gwez-balmez

Balan-India Pongamia pinnata

Bleuñv Pongamia pinnata

Balan-India Pongamia pinnata (anvioù all : Honge, Pongam, Panigrahi, Karanj) a zo gwez dibourc'hidik, war-dro 15–25 metr a uhelder dezho, eus kerentiad ar Fabaceae. Ledan-tre eo o barr, ha goloet a vleunioù gwenn, roz pe mouk. Dont a reont eus India, met gounezet e vezont e pep lec'h e gevred Azia.

Gwener 2.3.2012 22:30 | Moullañ | Plant ar broioù pell

Kiwano - Cucumis metuliferus

Heñvel ouzh an orañjez eo ar c'h-kiwano, 10–15 cm hed anezho. Renket e vezont e kerentiad ar c'houlourdr. War groc'hen ar frouezh ez eus dasstrewet kerniel bihan a zegas da soñj eus armoù ar Grennamzer. Glas eo ar vouedenn, enni kalz hadoù gwenn 5–10 mm hed. Pa n'eo ket azv ar frouezh c'hoazh e vez glas o liv.

Emporzhiet eus Kreizamerika hag Israel e vez ar frouezh-mañ. Debriñ a reer ar vouedenn c'hlas koulz hag an hadoù. Blaz ar c'hokombrez, ar c'hourjetez hag ar bananez a zo gant ar c'h-kiwano.

Yaou 1.3.2012 22:28 | Moullañ | Plant ar broioù pell