Breadfruit Artocarpus odoratissimus, Marang

Genus Breadfruit (Artocarpus) nga ginapartidahan sang mga 60 ka mga sari sang evergreen tropikal nga mga puno gikan sa pamilya nga Moraceae (pamilya sang mulberry ukon pamilya sang fig). Nagakabuhi sanda sa Bagatnang Sidlangan nga bahin sang Asya kag sa mga isla sa Kadagatang Pasipiko. Ang Marang malapit sa Ficus (mga fig nga puno). Ang mas ginapatubo nga marang amo ang Artocarpus altilis (Kolo, Rimas). Ang mga iban nga mga sari pareho sang Artocarpus communis, Artocarpus integer (Cempedak), Artocarpus heterophyllus (Langka, Mangka) kag Artocarpus odoratissimus (Marang) nahanungod man sang pamilya sang marang.

Sa ini nga artikulo amon ipaBantog sa imo ang Marang (Artocarpus odoratissimus). Isa ini ka evergreen nga puno gikan sa Isla sang Borneo sa Indonesya. Galing, mas malapad nga ginapatubo ini sa mga lokal nga merkado sa mga palibot nga mga pungsod sang Malaysia, Tailand, kag sa Pilipinas. Bantog ini sa mga lokal nga mga lingguhahe bilang Atau, Keiran, Loloi, Madang, Marang, Pi-ien, Pingan, Tarap, Terap, kag Khanum Sampalor. Wala ini maBantog nga sari sa guha sang mga ginhambal nga mga pungsod. Sa kagubatan, nagakabuhi ini sa mabalas nga lupa sa mga kagubatan nga nagataas sang mga 1000m sa ibabaw sang dagat nga lebel.

Ang Artocarpus odoratissimus nga puno nagatubo sang masobra 25 ka metro kataason; kag ang mga dahon sini nga mga 16 hasta 50 cm ang kahabaon kag 11 asta 28 cm kalapadon.

Monocious ini, amo ina kon sa diin isa ka tanum tama-tama lang makapadamo sang prutas. Ang mga prutas sang sini nga puno berde, pahaba-bilog nga korte, 16cm kahabaon kag 13cm kalapadon, nagabug-at sang mga 1kg ang kada isa kag ginakaon nga hilaw ukon luto. Ang kalisuhan galing ugali-on ginaluto antes kan-on.

Ang Marang isa ka kinahanglanon nga klase sang tanum para sa mga tawo sa Bagatnang Sidlangan nga Asya. Ang unod sang prutas pution nga malanyebe, samtang ang prutas tam-an ka tam-is, maprutas, mahamot, kag nagahamot pareho sang Durian (Durio, ang pinakamabaho nga prutas sa bilog nga kalibutan).

Ang pinakamaayo nga pamaagi sa pagpalapta sang Marang Artocarpus odoratissimus paagi sa liso. Mga presko nga kalisuhan nagatubo sang maayo sa sulod sang isa ka semana. galing, ang feasibility sang kalisuhan nagakalain pagkatapos ini taguon sang sobra tatlo ka semana. amo ina nga ang kalisuhan dapat itanom sa mabalas, napuga mayo hasta sanda anihon. Ang natural nga pagpalapta indi sang madinalag-on ka gang mga peste kag mga balatian kon kaisa naga-atake sang sini nga mga puno.

Ang Marang indi makabato sa tugnaw. Tungod sa iya tropikal nga gingikanan ang pinakagamay nga temperature indi magpanaog sa 7°C. Sa tropikal kag subtropical nga mga lugar, ang marang pwede patubuon sa mga hardin, galing dapat taguon sa sulod balay ukon sa greenhouse kon sa diin mga lugar nga matugnaw.