Կալիմանթանի Մանգո - Kalimantan Mango, Kasturi (Mangifera casturi)
Կալիմանթանի Մանգոն – Kalimantan Mango (Mangifera casturi) կամ տեղում ճանաչված որպես Կաստուրի – Kasturi, արեւադարձային մրգային ծառ է մոտ 10–30 մ բարձրությամբ, որը որ տեղաբնակ է շատ փոքր տարածքին Բանջարմասինի (Banjarmasin) մոտ, Հարավային Բորնեում (Ինդոնեզիա): Այժմյան այս բույսը բնաջնջված է բնությունում անօրեն փայտամթերման պատճառով: Բայց դա դեռեւյա ածեցվում է փոքր տարածքներում շնորհակալ իր համով մրգերին:
Կալիմանթանի Մանգոի – Kalimantan Mango (Mangifera casturi) մրգերը փոքր են համեմատաբար ուրիշ մանգոի տեսակներից: Մրգի քաշը մոտ 50 մինչեւ 84 գրամ ամենը: Չհասած մրգերի գույնը կանաչ է, իսկ երբ որ հասնի, իր գույնը դառնում է շագանակագույն կամ մանուշակագույնից-սեւ, փայլուն մակերեսով: Գույնը նույնիսկ նշանակություն ունի Մագնիֆերա Կաստուրի – M. casturi տեսակների որոշման համար: Գոյություն ունեն 3 տեսակներ Մագնիֆերա Կաստւրի – Mangifera casturi – Կաստուրի – Kasturi, Մանգգա կուբան – Mangga Cuban եւ Փելիփիսան – Pelipisan: Ամենատարածվածն է Կաստուրի Kasturi տեսակը իր անուշ հոտի շնորհակալ: Մանգգա Կուբան Mangga Cuban եւ Փելիփիսան Pelipisan տեսակները հաճախ վերաբերվում են տարբեր տեսակներին: Փելիփիսան Pelipisan տեսակը նույնիսկ կարող է լինել քաղցր հոտով, Կաստուրի Kasturi տեսակի նման, ինչը նշանակում է, որ այս միրգը Կաստուրիի հիբրիդ է: Հարկավոր է կատարել շատ քննարկություններ ստատուսը որոշման համար:
Մրգի միջուկը նարնջագույնն է եւ ունի թելանման կառուցվածք, հատուկ քաղցր հոտով: Եթե համեմատենք Կաստուրին- Kasturi Մանգոի (Mangifera indica)հետ, Կաստուրիի համը քիչ քաղցրություն ունի, բայց ավելի ուծեղ է եւ թեթեւ հոտով: Կաստւրի Kasturi մրգի միջուկը հարուստ է ֆիբրերով:
Կաստուրին – Kasturi շատ տարածված է Հարավային Բարնեում եւ կողքի տարածքներում: Մրգերի հոտը այնքան հաճելի է, որ հին երգ գոյություն ունի՝ “Seharum kasturi, seindah pelangi, semuanya bermula.” դա նշանակում է՝ “Օհ, այնքան քաղցր, որքան Կաստւրին, այնքան գեղեցիկ, որքան ծիածանը: Այս սերը սկսում է իր ծանապարհը: ”
Անօրեն փայտամթերումը պատճաոել է այս ծաոի ոչնչացումը բնությունից: Մեծ Կալիմանթանի Մանգոի ծառերը գտնվում են ոչնչացման վնասի տակ իրենց փայտի քանակի պատճառով: Այս ծառերը հաճախ աճեցվում են փոքր տարածքներում տեղային ապռողներից իրենց այգերում կամ քոփր տնտեսություններում:
Աննման շուտ աճող մրգային տեսակներից, Կալիմանթանի Մանգոն չի աճեցվում Ինդոնեզիայի մեծ տնկադաշտերում իր դանդաղ աճի պատճառով: Կալիմանթանի Մանգոի – Kalimantan Mango տնկադաշտերը գտնվում են միայն Մաթարամանի – Mataraman տարածքում, Բանրարի Banjar շրջանում (Բանջարը Banjar եւ Բանջարսամինը Banjarmasin տարբեր շրջաններ են): 1980 թվին Մաթարամանի – Mataraman ապռողները փորցել են այս տեսակը ածեցնել փոքր տարածքում, առաջին բերքը հավաքել են 2005 թվին: Բերքի քանակը շատ եր, բայց դա արդյոք չեր պատասխանում պահանջմանը:
Կալիմանթանի Մանգոի – Kalimantan Mango ծառերի օգտագործումը սահմանաքակվում է մրգերով եւ փայտանյութով: Չնայած որ մեծ ծառերի ցողունի տրամագիծը հասնւոմ է 1 մետր, Բանջարի ապռողները (տեղային եթնիք խումբ Հարավային Բորնեյի միջային եւ ծովի ափին ապռող) օգտագործում են միայն մրգերը, քանի որ ծառերը շատ դանդաղ են աճում: Այս պատճառով Բանջարի ապռողները ընտրում են ուրիշ տեսակի ծառեր փայտանյութի համար, նույն կամ ավելի բարձր որակով: Այնքան ել հեշտ չե մրգերին հասնելը, քանի որ Կաստւրի ծառերը աճում են շատ բարձր, իսկ գետնին ընկած մրգերի որակը ցածր է:
Մրգերը օգտագործվում են թարմ կամ որպես ջեմ: Դա շատ հազվադեպ է գտնվում շուկայում, քանի որ գյուղացիները ինքնուրույն են օգտագործում: Գոյութուն ունեն ուրիշ տեսակի արտադրանքներ մանգոյից պատրաստված՝ պյուրե, ջեմ, նյութ կամ դոդոլ- dodol (տրադիցիոն թխվածք): Այս արտադրանքները շատ հազվադեպ են գտնվում, քանի որ թարմ մրգերի պահանջը շատ բարձր է, եւ Բանջարի ապռողների համար ամենասիրելի մրգերն են: Մրգերը նույնիսկ շատ թանկառժեք են, բայց Բանջարի ապռողների համար նրանք առժեն իրենց գինը հիանալի համի պատճառով!