Siz baxıt ushın tórt japıraqlı ósimlikti óstirip atırsız – tórt japıraqlı marsiliya (Marsilea quadrifolia)

Tórt japıraqlı marsiliya (Marsilea quadrifolia) paportnik ósimligi bolıp, tórt japıraqlı formasındaǵı japıraqları menen. Sizge ósimlik – paportnik hám tórt japıraqlı sóz bir-birine tuwrı kelmiytuǵınday bolıp túyilmekteme? Áksinshe, bul sózler aǵla dárejede tuwrı kelip, ádetten tısqarı dekorativli, baǵbanshılıqqa ámeliy málim tanıs bolmaǵan ósimlik.

Marseliyanıń tamırı uzın bolıp, botinka bawın esletedi. Tamırınan japıraqlar ósip shıǵadı, joqarıǵı qaray súzip shıǵatuǵın olar tórt tuwrı formalı japıraqlarǵa bólingen bolıp, bir qarasta tórt japıraqlı jońıshqanı esletedi. Gúzde tamırın suwdan shıǵarǵanıńızdan soń úlkenligi lobiyaday keletuǵın “asılǵın” ǵa kózińiz túsedi, aynıqsa solar, ósimlikti paporotnik ekenligin anıqlawǵa sebep boladı. Ol Qubla Amerikadan basqa da hawa raylarında, paydalı azıq-awqat zatlarına bay, jasalma hám tábiyǵıy suw háwizlerinde ósedi, Arqa Amerikaǵa ol ósimlik-basqınshı ataması menen kirip kelgen. Polshınıń tábiyǵıy jerlerinde ósiw dárejesi joq bolǵan, Gochalkovic kóline ekosistemanı qaytarıw ushın tájriybeler ótkizilmekte. Ol Slovakiyanıń 7 jerinde “Latorica” daryasınıń háwizinde ósedi. Qashanlardır ol Boodrog, Laborec hám Ug daryalarınıń átirapında ushıraǵan. Chexiyada ol óspeydi.

Tropik jerlerde bir neshe túrli áwladları ósedi, biráq olar ıssını súyiwshi bolǵanlıǵı ushın biziń shárayatlarımızǵa tuwrı kelmeydi. Usılardan bir neshesi akvariumlarda ósiredi.

Mádeniyatta tórt japıraqlı maseliya (Marsilea quadrifolia) ınjıq túr emes, oǵan hár qıylı ıdıs suw menen baǵdıń azǵana kólemli toltırǵanı jeterli. Siz onı 20×20×10 sm kólemdegi vannada óstiwińizge boladı. Hám jıl dawamında kóshede (ulıwma muzlamaydı). Onıń ınjıq emesligi hám ańsat usıl menen kóbeyiwi hár bir insán hár qıylı jerde óstiriwi (kishkene kólemli vannada yamasa gúl túbek túbi pútinliginde de, kóshe terezesiniń tekshesinde de) múmkin.

Háwesker baǵbanlar ushın imkániyatı sheklengenligi ushın qurılısshılar vannasında (olar 60–80 litrli bolıp, 10 evro átirapında satıladı) óstiriw ideal sheshim tabar edi. Túbine bir bel topıraq sebiń (túbine 5 sm ge shekem jeterli). Shetlerine shekem suw toltırıp bolǵannan soń, siz masiliya ushın ideal shárayat jaratqan bolasız. Bul vannanıń qolay tárepi sonda, bunı qısqı baǵ yamasa xanaǵa, ayna aldında (jaqsısı balkonlı ayna aldında), ósimlik xananıń eń quyashlı ıssı jerde turıwı kerek. Jazda vannanı qubla balkonǵa yamasa baǵqa shıǵarıwıńız múmkin.

Biráq, baǵdıń háwizshesinde júdá shıraylı kórinedi, háwiz túbine baǵdıń topıraq hám qum qarıspasınan ibárát jerge marsiliyanıń tamırın azqana bólegin qıstırıp qoyıw jeterli boladı. Ósimlik haqqında basqa oylamasada boladı – ol ózin-ózi epleydi. Marsiliya suw betine tez maslasadı hám suw sapasınan azap shekpeydi. Sonıń ushın siz onı ıdısta hár qıylı suw betinde (5–100 sm) óstiriwińiz múmkin. Usıǵan qarap marsiliya japıraqlar sabaǵınıń uzınlıǵı suw betinde súzip júriwi ushın maslastırılǵan.

Ósimlik tamırınıń bóliniwi menen kóbeyedi. Onsha úlken bolmaǵan tamır (10 sm) jeterli boladı hám jaz paslı dawamında suw betinde sizde tórt japıraqlardan ájayıp “gazon” payda boladı.

««« Aldıńǵı maqala: Biz pepino jetilistiremiz Keyingi maqala: Nanlı terek Artocarpus odoratissimus »»»

Ekshembi 4.10.2009 07:00 | Baspa | Batpaq hám suw ósimlikleri