Barlıq maqalalardıń arxivi
Siz bul jerde Botaniks jurnalınıń barlıq qaraqalpaq tilinde jazılǵan maqalaların tapsańız boladı.
Category: Barlıǵı Batpaq hám suw ósimlikleri Ekzotikalıq ósimlikler Gazon Palmalar Tiken japıraqlılar Zamarrıqlar Zıyanlı jánlikler Ósimliklerdi ósiriw usılları
Biz avokado ósiremiz
Avokado (úlken botanik almurt – Persea americana) tropik terek bolip, uzunliǵi 6–20 m. Tabiyatta Meksika hám de Braziliyada ósedi. Házirgi waqitta pútkil tropik hám subtropik aymaqlarda óstiriledi. Japraqları elliptikaliq, ushlari nayzali, terli, jıltıraq, jarıq yamasa qoyıw jasıl, arqa tárepi kúlreń. Apelsin japraǵına usaydı.
Dúyshembi 14.12.2009 12:31 | Baspa | Ekzotikalıq ósimlikler, Ósimliklerdi ósiriw usılları
Piyazlardı hám ósimliklerdi egiw
Satıp alınǵan ósimliklerdi (eginlerdi), pochtadan alıp kelingenlerin, qadaqtan shıǵarıp qarańǵıraq orınǵa 2–3 kúnge jaylastırıń. Simzde ekinshi imkaniyat da bar olardı birden egiw, keyin bolsa bir nárse menen eki kúnge qıya qılıp jabıp qoyıw (máselen koncelyar qaǵaz benen, doska menen) olardı quyashtan tuwrıdan- tuwrı nurlanıwdan saqlaw ushın. Bolmasa siz oldardı quyash nurlarınan zıyanlandırıp qoyasız.
Ekshembi 4.10.2009 21:13 | Baspa | Ósimliklerdi ósiriw usılları
Ósimliklerdi tuqımlardan kóbeytiw
Bir jıllıqlar Kóp jıllıqlar Palızlar
Ushlı piyaz
Shvit, arpabadiyan, zirá, anis
Ashshı burısh, pomidorlar hám baklajan –tuqımların egiw
Dúkkeliler loviya, noxat, soya, jer janǵaq (araxis, qıtay ǵozası)
Terekler hám putalar
Ekshembi 4.10.2009 21:05 | Baspa | Ósimliklerdi ósiriw usılları
Temeki Nicotiana glauca – balkonlı peyzajlı ósimlikler
Kógimtir temeki yaki knikotin
Insan talabı hár dayım jańa, ádetten tısqarıdur. Har bir háwesker baǵian óziniń baǵında jańa, hesh kim kórmegen, hesh kimde joq nárseni óstiriwdi qáleydi. Sonıń ushın gúl bazarı hár jılı twrli jańalıqlar usınıs etedi, háwesker baǵmanlardıń arzu qılıp júrgen jańalıqların “qandırıw” ushın. Biraq tijarat artınan kóbeyip atırǵan jańalıqlar tezlikte tek assortiment bolıp qalıp atır.
Ekshembi 4.10.2009 20:55 | Baspa | Ekzotikalıq ósimlikler
Xoshqáwmet urshıq formalı almanı ósiriw
Bazar ekonomikasınıń rawajlanıwı ózi menen túrli ózgerislerdi alıp keledi. Usılardan biri awıl xojalıq islep shıǵarıw intensifikaciyası boldı, islep shıǵarıw effektin kóteriwge hám bazardaǵı islep shıǵarıwshılar básekilesiwine tuwırlanǵan. Baǵbanshılıqta ósiriw ushın maydannan tuwrı paydalanıw, bull intensifikaciya terekleriniń bálent kronınan tartıp eń pás putalarına ótiw degeni. Pásrek kron tereklerin ósiriw kóplep paydaǵa iye, jumıstı jeńillestiredi hám miywe sıpatın jańa dárejege qoyadı. Almalarda pásrek kronlı tereklerdiń namayandaları bolıp ósiwshi terekler bolıp esaplanadı “xoshqáwmet urshıq”, “super qáwmetli urshıq”, “quyashlı oq” (solar axe) h.t.b. Perspektivli hám paydalı bolıp “xoshqáwmet urshıq” kórinisindegi terek esaplanadı.
Ekshembi 4.10.2009 10:19 | Baspa | Ósimliklerdi ósiriw usılları
Qıyılǵan shóp penen ne qılıw kerek?
Kesilgen shóp penen ne qılıw kerek? Eger sizdiń shıraylı pás gazonǵa ıshqıńız ketse bolsa, siz anıq onı tez-tez qıyıp turasıs. Biraq kóp qıyıw nátiyjesinde kóp muǵdarda qıyılǵan shóp jıynalıp qaladı (eger siz hesh zat ekpeseńiz) sizge tek kesent beredi. Sonıń ushın kópshilik meniń baǵshı doslarım onı taslap jiberedi. Men tek basımdı shayqap oylanaman, nege olar eń arzan tógindi taslap jiberedi.
Palma Parajubaea torallyi
Parajubaea torallyi Qubla Amerikanıń eń sulıw bekem palmalarınıń biri bolıp esaplanadı. Bul at sizge hesh nárseni aytıp turǵan joqpa? Ájep emes, Evropada kóp mudardaǵı tuqımlar sebepli ol az egiledi (bull alıp keliwge kóp qárejet ketkenlikten). Sol sebepli, Boliviyadan tısqarı, bull ájayıp palma túrin siz az ushıratasız.
Qurt-qumırsqa jewshi ósimliktiń tuqımların egiw kórsetpesi
Balkan mayı (Pinguicula balcanica)
Qurt-qumırsqa jewshi ósimliktiń tuqımları ósiniń ónimdarlıǵın qısqa waqıtta sarıplaydı. Bir jıldan soń kóp tuqımlardıń túrleri ónimdarlıǵı kereksiz hám mayda bolıp qaladı. Sonıń ushın bul ósimliklerdiń jańa tuqımları qolıńızǵa tusiwi menen dárriw egiwińiz zárúr.
Ekshembi 4.10.2009 10:05 | Baspa | Ósimliklerdi ósiriw usılları
Gazondı qanday qılıp tuwrı orıw múmkin?
Gazonnıń qalıń ósiwi ushın onı tuwrı orıw kerek. Hár qanday jas aq qaraǵay yamasa sosna jaqsı kórinisin joǵaltadı, eger nabıt bolıp atırǵan gazonda jaylasqan bolsa.
Nanlı terek Artocarpus odoratissimus
Arqa-shıǵıs Aziya hám Tınısh okeanı aralarınnan tarqalǵan nanlı terek (Artocarpus) tuqımına tut tuqımlasınıń 60 túrli barlıq waqıt jasıl tropik terekleri kiredi (Moraceae). Ol ánjir tereklerine tuqımlas (Ficus). Nanlı terek (Artocarpus altilis) kóp óstiriletuǵın hám belgili bolǵan. Usı tuqımǵa birqansha miywelı putalar hám terek túrleri kiredi, mısalı: ápiwayi Artocarpus (Artocarpus communis), (jabayı) chempedak (Artocarpus integer), Jekfrut (túrli japıraqlı nanlı terek) (Artocarpus heterophyllus) hám Marań yamasa tarap (Artocarpus odoratissimus).
Ekshembi 4.10.2009 09:54 | Baspa | Ekzotikalıq ósimlikler
KPR klubı haqqında
Ósimliklerdi ósiriw hám egiw tájriybelerińiz benen bólisiń. Bul haqqında ózińizdiń ana tilińizde maqala jazıń hám onı Botaniks jurnalında jarıqqa shıǵarıń! Bunnan da kóbirek maǵlıwmat ushın biz benen baylanısıń.