Jaña gülzardy (gazondy) salamyz

Jaña gülzardy salu üşın nemese eskı gülzardyñüstıne egu üşın eñ jaqsy uaqyt mamyr nemese mausym ailary, bıraq jyl erekşe qūrğaq bolsa, şılde aiynda eguge bolady.

1. jaña gülzardy salu

Gülzar salatyn jerdı 10–15 sm terendıkke jyrtyñyz. Sodan soñ topyraqtyn betın tegıstep nyğyzdañyz, masaly üşın bılıkşemen.

Ary qarai Sızde ekı ädıs bar:

a) gülzardy sebu

Basynda Sız salatyn gülzar alañyn ölşep alyñyz. Şöptıñ egu materialdyñ jūmsalatyn şyğynyn sanañyz: sanağanda 25 g egu materialy 1m²-dı egu üşın jetedı, jäne ärbır 10 m²-ge tağy 25 g egu materialy kerek, ol mümkım şala egılgen jerlerdıñ üstıne tağy egu üşın qajet bolady.

Egu materialyn satyp alğanda onyñ jañarlyğyna nazar audaryñyz, oitkenı şöptıñ egu materialy öngıştıgın tez joğaltady (ekınşı jyly ol 50%-tende az). Satyp alğanda egu materialy dükende dūrys saqtaluyna qarañyz (ol dymqyl bolsa, keibır ūryqtary önu bastau mümkın, ony almağanyñyz jön – bosqa tüñılıp qaitesız). Egu materialdardyñ dükenderdegı orta bağasy 3–5 Evro/kg (sortyna bailanysty).

Egu materialyn tañdau gülzardıñ paidalanu maqsatyna bailanysty. (onyñ üstınde jiı jüresız be, bälkım ol sportpen şūğyldanuğa arnalğan nemese kerısınşe onyñ üstende müldem jürmeimız degen josparyñyz bar, mümkın jalpy ony qūsty azyqtandyru üşın paidalanasyz). Tañbalausyz egu materialyn eşqaşan satyp almañyz!

Baisaldy firmalarda basylğan aqparattyq kağazdar bar, olar Sızge köptegen şöptıñ arasynda bıreuın tañdauğa kömektesed. Kez kelgen jaqsy dükende tıleseñız Sızge ony körsetu kerek.

Satyp alynğan egu materialyn qūrğak, salqyn jäne qarañğy jerde saqtau qajet. Bız Sızge satylyp alyñğan egu materialyn endıgı jylğa qaldyrmau kerek degen qeñes beremız, öitkenı ol öngıştıgın tez uaqytta joğaltady.

Egu materialyn mamyr aiynda “bükıl enı boiy“ egıñız (biyl şılde aiynda). Ekken aldynda tar tyrmamen topyraqty 1 sm tereñdıkke deiın aiğyzdañyz. Egıp bolğan soñ tyğyzdañyz (masaly üşın bılıkşemen) jäne jaqsylap dymqyldandyryñyz. Şamamen 14 künnen keiın egu materialy şyğady. Gülzar biıktıgı 10 sm şamasynda bolğanda, ony bırınşı ret şabu kerek. Şapqan soñ, gülzarda bos jerlerdı baiqasañyz, bos jerlerdı qaita eguge bolady. Gülzar qalyñ bolmau üşın, ony qyrküiekke deiın 1–2 apta saiyn şabu qajet. Şabylğan şöptı eşqaşan tastamañyz! Osy nömırdıñ soñğy betındegı maqalany tağy da oqyp şyğyñyz.

b) gülzar salu üşın aldyn-ala ösırılgen şöp alaşasyn paidalanyñyz Osy täsıl eñ qymbat bolğanymen, eñ jyldam. Basqa jağynan qarasaq ol täsıl tiımdı, öitkenı aldynöala ösırılgen şöp alaşasyn satatyn firmalardyñ köbı, onyñ salu üşın aqysy bağanyñ ışıne kıredı. Sondyqtan jaña gülzar salu jūmystary Sız üşın ısteledı.

Gülzar salu üşın aldyn-ala ösırılgen şöp alaşasyn paidalanady. Olardyñ bağasy salumen bırge 3–5 €/m² arasynda bolady (sortyna bailanysty).

2. eskı gülzardy kütu Köktem saiyn (aua raiyna bailanysty nauryzda-mamyrda) gülzardy japyraqtan jäne qūrğañ şöpten tyrmalap bosatyñyz, kerek bolsa, tağy da üstıne egıñız.

Gülzardy qys boiy aiaz “kerıp tastaidy“, sondyqtan köktemde ony bastyru kerek. Gülzar jandauyna topyraqtyñ aieratsiiasy jaqsy äser etedı. Ol üşın qarapaiym qūral – “aierator“ jasauğa bolady.

Ol üşın juandyğy 2–3 sm taqtaidy daiyndañyz, mölşerı 30 h 30 sm şamasynda. Oğan ekınşı jağynan şyğyp tūratyndai 10 sm şegelerdı tolyq qağyñyz. Şegelerdıñ aralary 2–3 sm bolu kerek. Şege qağylğan taqtaiğa sap bekıtu qajet (onyñ ūzyndyğy Sızdıñ boiynyzğa bailanysty, onyñ ūzyndyğy Sızge “aieratormen“ jūmyst ısteuge laiyq bolu kerek).

Ärkaşan şöptı şabudan keiın şegelerdı özıñız üstene tūralatyndai jerge batyrasyz. Ony şyğaryp, būl operatsiiany gülzardyñ bärı jerıne qaitalaisyz. Qajet bolsa aiyrdy paidalanuğa bolady.

Gülzardy suaram deseñız ony aieratsiiadan keiın suarğany dūrys. Suarūra arnalğan su baruğa qajet jerge – tamyrlarğa barady.

««« Aldyńǵy mátin: Pinus kesiya qarağaiy Kelesi mátin: Aiazğa tözımdı palma (dikobraz palmasy) Rhapidophyllum hystrix »»»

Jeksenbi 3.1.2010 14:46 | Qağazğa basu | Gazon