Bız pepino ösıremız

Pepino (botanikalyq atauy Solanum muricatum) otany Peru nemese Kolumbiia bolu yqtimal. Sol jerden ol bükıl Latyn Amerikasynda tıptı onyñ syrtynda da taratyldy. Qazyrğy uaqytta köbınde ol Boliviiada, İekvadorda jäne Jaña Zelandiiada ösırıledı.

Beısenbi 7.1.2010 08:39 | Qağazğa basu | İekzotikalyq ösımdıkter

Cherimoiia (Annona cherimola)

Soñğy kezde Europağa öte qyzyqty tropikalyq jemısterdı şetten äkelıp jatyr. Men özım cherimoiia jemısterın satyp alyp, dämın körgem. Satuda jiı bolmasa da, ol öte jaqsy dämdıñ arqasynda qaşanda sūranysqa ie bolady.

Chernomoiia Kolumbiiadan Peruğa deiıngı Andy alqaptarynda teñızdıñ deñgeiınen 1500 m biığınde ösetın (Annona cherimola) ağaştyñ eñ jiı paidalanatyn sauda atalymy. Ol alasa jerlerdıñ temperatusynada ösedı, sondyqtan Sız chernomoiiany düniejüzınıñ talai jyly aimaktarynda kezdese alasyz, mysaly, İzrailde, oñtüstık İspaniiada. Osy tūqymdasqa mölşerı 120 tür jatady.

Seısenbi 5.1.2010 15:00 | Qağazğa basu | İekzotikalyq ösımdıkter

Kivano - Cucumis metuliferus

Kivano ūzyndyğy 10–15 sm qyzğylt-sary (oranj tüstı) asqabaqqa ūqsas. Onyñ tıkenderı bar bolğan soñ, orta ğasyrlar kezındegı qaru-jarağy sekıldı. Işkı jūmsağy jasyl, ışınde köptegen 5–10 milimetrlık ūryqtar bar. Jemıs pıspegen bolsa, tıkenderınıñ qasynda jasyl süret bolady.

Seısenbi 5.1.2010 07:58 | Qağazğa basu | İekzotikalyq ösımdıkter

Nicotiana glauca temekısı – perspetivtı balkon ösımdıgı

Kök temekı

Adamnyñ ne bır jaña, keremet, kündelıkte bolyp jatpaityn närselerge yntasy şeksız. Kez kelgen äuesker baqbanşy ozınıñ bağynda jaña, ğajap, olmen qosa älı eşkımde jok bırdeñe ösırısı keledı… Sondyqtan äuesker baqbanşylardyñ “yntasyn qandyru“ üşın olarğa köptegen jaña gülder ūsynylady. Bıraq köbınde kommertsiialyq jağyna kelsek, jaña ösımdıkter tek ğana “qarapaiym assortiment“ bop qalady.

Juma 1.1.2010 14:39 | Qağazğa basu | İekzotikalyq ösımdıkter

Tañğajaiyp velvichiia (Welwitschia mirabilis) – tırı qazbany ösırınder

Tañğajaip velvichiia nemese erekşe velvichiia (Welwitschia mirabilis) būrynğy zamannan kele jatqan ösımdık, qazırgı kezde ol tek ğana Atlantyq mūhittıñ jağasynda, Namibiiada, Angolanyñ oñtüstıgınde şektelgen aumaqtyñ şölınde ösedı. Ol bır qarağanda ağaşqa tıptı ūqsamaidy da. Ösımdık bır domalaq dıñ-tamyrdan jäne üzılmei ösetın 2 japyraqtan tūrady. Japyraqtary ūzyndyğy 2–4 metr, 2 şalys lentağa ūqsas, sondyqtan velvichiia qoqsyq üime sekıldı. Bylaişa aitqanda, japyraqtary köktei beredı, üzılmei ösıp aiağy jağynda bobarap qūryp jatady.

Juma 25.12.2009 12:45 | Qağazğa basu | İekzotikalyq ösımdıkter

Bız avokado ösıremız

Avokado (botanikalyq atauy alligator almūrty – Persea americana) biıktıgı 6–20 m tropikalyq ağaş. Tabiğatta Meksikadan Braziliiağa deiın kezdesedı. Qazyrğy kezde bükıl tropikalyq jäne subtropikalyq aimaqtarda ösırıledı.

Japyraqtary iellipstık, aiağy jağynda ūştary ötkır, terıge ūqsas, jyltyr, aşyq nemese qoiu jasyl, terıs jağy sūr. Apelsin japyrağyna ūqsas.

Beısenbi 1.10.2009 07:00 | Qağazğa basu | İekzotikalyq ösımdıkter

Nan ağaşy Artocarpus odoratissimus

Ontūstık-Şyğys Aziia jäne Tynyq mūhittyñ araldarynan şyqqan Nan ağaşy (Artocarpus) tuystyğyna tūt tūqymdastyñ (Moraceae) mängı jasyl tropikalyq ağaştardyñ 60 türı jatady. Ol figa ağaşymen (Ficus) tuystyğy bar. Naqty nan ağaşy (Artocarpus altilis) eñ tanymaly jäne eñ jiı ösırıledı. Osy tuystyqqa basqa da bırneşe jemıs būtalarmen ağaştar jatady, mysaly: Kädımgı Artokarpus (Artocarpus communis), (Jabaiy) şempedak (Artocarpus integer), Jekfrut (är-türlı japyraqtı nan ağaşy) (Artocarpus heterophyllus) jäne Marang nemese tarap (Artocarpus odoratissimus).

Sársenbi 30.9.2009 13:22 | Qağazğa basu | İekzotikalyq ösımdıkter