Jändıkqorektı ösımdıkterdıñ ūryqtaryn egudıñ nūskauy

Pinguicula balcanica

Jändıkqorektı ösımdıkterdıñ ūryqtarynyñ öngıştıgı saqtalu uaqyty öte qysqa. Bır jyldan keiın ösımdıktın öngıştıgı tittei bolyp qalady. Sondyqtan jañadan alynğan ūryqtardy bırden otyrğyzu kerek.

Dúısenbi 18.1.2010 06:23 | Qağazğa basu | İekzotikalyq ösımdıkter

Badanalardy jäne ösımdıkterdı otyrğyzu

Sızge poştamen äkelıngen satyp alynğan ösımdıkterdı (köşenderdı) orauynan şyğaryp, olardy 2–3 künge kölenkelı jerge ornalastyryndar. Sızde basqa da mümkınşılık bar, olardy qolma-qol egıp, sodan soñ künnın säulesınen zardap şekpeu üşın bırdeñemen (mysaly üşın kantseliar qağazymen, taqtaimen) 2 künge bögep saluğa bolady. Kersınşe jağdaida ösımdık artyq künnın säulesınen ziian şegu äbden mümkın.

Jeksenbi 17.1.2010 19:19 | Qağazğa basu | Ösımdık ösıru tūraly nusqaular

Mangony ūryqtardan ösıru

Ūryqtrdyñ öngıştıgın artyru ūşın, jañadan alynğan ūryqtardy egu kerek. Ūryqtardy temperaturasy 20–25 °C suda 2–6 sağat jıbıtken jön.

Senbi 16.1.2010 19:18 | Qağazğa basu | İekzotikalyq ösımdıkter

Kalimantan mangosy, Kasturi - Kasturi (Mangifera casturi)

Kalimantan mangosy (Mangifera casturi) nemese jergılıktı atauy Kasturi – Kasturi, biıktıgı şamaly 10–30 m tropikalyq ağaş. Ol ösetın aimaq şağyn, tek ğana Oñtüstık Barneodağy (Ündıstan) Bandjarmasin aumağynda kezdesedı. Qazyrğy uaqytta zañsyz ağaştardy kesu arqasynda ol tabiğatta joğalyp kettı. Bıraq ol özınıñ dämdı jemıster üşın älı de ösırıledı.

Juma 15.1.2010 18:35 | Qağazğa basu | İekzotikalyq ösımdıkter

Parajubaea torallyi palmasy

Parajubaea torallyi var. torallyi ūryqtar

Parajubaea torallyi Oñtüstık Amerikanyñ eñ ädemı jäne tözımdı palmasy bop tabylady. Būnyñ atau Sızge beimälım be? Būğan tañğalar eşteme joq. Onyñ ūryqtary ırı bolğan soñ (sol üşın ony tasymaldau qymbatqa tüsedı) Europağa ol anda-sanda äkelınedı. Sondyqtan Boliviianyñ syrtynda būl äsemdı palmanyñ türı öte sirek kezdesedı.

Beısenbi 14.1.2010 17:52 | Qağazğa basu | Palmalar

Alma ağaşyn müsındı ūrşyq formasynda ösıru

Naryqtyq iekonomikasy özımen bırge köptegen özgerıs äkeldı. Onyñ bırı tiımdılıktıñ jäne bäsekeles şamasyn asyruğa arnalğan auyl şaruaşylyqtyq öñdeudıñ intensifikatsiiasy. Baqbanşylyqta ösıretın jerdıñ kölemın tiımdı paidalanu üşın, intensifikatsiia degenımız ağaştarmen būtalardyñ biık ağaşyñ ūşar basy alasa ağaşyñ ūşar basyna köşu degen söz. Alasa ağaşyñ ūşar basty ağaştardy ösırgen paidastary mol, jūmysty jeñıldetıp jemıstıñ salasyn jaña deñgeige köteredı. Ağaşyñ ūşar basy alasa alma ağaştarynyñ arasynda “müsındı ūrşaq“, “supermüsındı ūrşaq“, “künnıñ belağaşy“ (solar axe) jäne basqalar. Olardyñ arasynda eñ perspektivtı jäne eñ jiı paidalanatyñ “müsındı ūrşaq “ formasy bar ağaş.

Sársenbi 13.1.2010 17:46 | Qağazğa basu | Ösımdık ösıru tūraly nusqaular

Pongamia pinnata ündıs bük ağaşy

Pongamia pinnata

Pongamia pinnata (Indian Beech Tree, Honge Tree, Pongam Tree, Panigrahi) būrşaq tūqymdastyñ (Fabaceae) japyraqtary tüsetın Ündıstannan şyqqan ağaş bolyp keledı, ol oñtüstık-şyğys Aziiada ösırıledı.

Ol 15–25 metrge deiın ösedı jäne ülken ağaşyñ ūşar basyn qūraidy. Aq, qyzğylt, purpur gülderı ūsaq gülşoğyr bop güldenedı.

Seısenbi 12.1.2010 17:45 | Qağazğa basu | İekzotikalyq ösımdıkter

Şabylğan şöppen ne ısteimız?

Şabylğan şöppen ne ısteimız? Eger Sız ädemı alasa gülzardy ūnatsañyz, ony jiı şabu kerek. Olai bolsa şabylğan şöpte köbeiedı, ol şöp (Sız bırdeñe asyramasañyz) Sızge tek ğana kedergı alkeledı. Sondyqtan men tanyityn baqbanşylar ony tastai salady. Soñdai arzan tyñaitqyşty nege tastaidy dep, men tek ğana basymdy şaiqaimyn da tañ ğalamyn.

Dúısenbi 11.1.2010 07:44 | Qağazğa basu | Gazon

İndoneziiadağy mangolardyñ türlerı

Hoş iıstı mango (Mangifera odorata)

İndoneziianyñ Borneo aralynda tabiğatta erkın ösetın mangolardyñ (Mangifera) 34 türı bar. Ormandardyñ azaiyp bara jatqan soñ, sorttardyñ köbı kürdelı qaupty jağdaida. Mangolardyñ keibır türlerı, mysaly, Kalimantan mangosy (Mangifera casturi) tabiğatta joilyp kettı.

Keibır mango ağaştarynyñ türlerı perspektivalyq dep sanalady, mysaly: Mangifera griffithi (asem raba jäne romian degen ataularymen belgılı), Mangifera pajang (asem payang), Mangifera quadrifida (asem kipang) jäne Mangifera torquenda (asem putaran).

Senbi 9.1.2010 17:43 | Qağazğa basu | İekzotikalyq ösımdıkter

Bız ustritsalyq veşenkasyn ösıremız (Pleurotus ostreatus)

Qazyrğy uaqytta ustritsalyq veşenkalar (Pleurotus ostreatus) şampinondardañ da tanymaly boldy. Olardan qarağanda ustritsalyq veşenkanyñ bır ülken artyqşylyğy bar – ony bozaryñqy ūly sañyrauqūlagımen (blednaia poganka) şatalystyruğa bolmaidy.

Juma 8.1.2010 17:39 | Qağazğa basu | Sañyrauqūlaqtar

Sız baqyt äkeletın törtjapyraqty marsiliiany (Marsilea quadrifolia) ösıresız

Törtjapyraqty Marsiliia (Marsilea quadrifolia) törtjapyraqtylyq formasy japyraqtarymen paporotnik-ösımdıgıne jatady. Ösımdık-paporotnik jäne törtjapyraqty degen sözder bır-bırıne kelıspeitın sekıldı dep oilamaisyz ba? Kersınşe, būl sözder osy keremettı, dekorativtı, baqbanşylyqqa köbınde belgısız ösımdıktı sipattaidy.

Beısenbi 7.1.2010 15:53 | Qağazğa basu | Suda jäne batpaqta ösetın ösımdıkter

Bız pepino ösıremız

Pepino (botanikalyq atauy Solanum muricatum) otany Peru nemese Kolumbiia bolu yqtimal. Sol jerden ol bükıl Latyn Amerikasynda tıptı onyñ syrtynda da taratyldy. Qazyrğy uaqytta köbınde ol Boliviiada, İekvadorda jäne Jaña Zelandiiada ösırıledı.

Beısenbi 7.1.2010 08:39 | Qağazğa basu | İekzotikalyq ösımdıkter

Kolorado qoñyzdary NOVODOR FC-qa qarsy

Kolorado qoñyzdaryn (Leptinotarsa decemlineata) eşkımge tanysturağa qajet emes. Är adam ony “himiia“ paidalanbai joiu mümkın emes kärtöptıñ ziiankesı dep tanyidy, Bıraq qazyrğy kezde oğan qarsy biologiialyq preparattardyñ baryn az adamdar ğana bıledı.

Sársenbi 6.1.2010 15:19 | Qağazğa basu | Ziiankester

Gülzardy (gazondy) qalai dūrys şabu kerek?

Gülzar qalyn bolu üşın, ony dūrys şabu kerek. Öitkenı qūryp bara jatqan gaznda tez kelgen jas qarağaidyñ nemese mai qarağaidyñ ajaryn ketıredı.

Sársenbi 6.1.2010 07:13 | Qağazğa basu | Gazon

Cherimoiia (Annona cherimola)

Soñğy kezde Europağa öte qyzyqty tropikalyq jemısterdı şetten äkelıp jatyr. Men özım cherimoiia jemısterın satyp alyp, dämın körgem. Satuda jiı bolmasa da, ol öte jaqsy dämdıñ arqasynda qaşanda sūranysqa ie bolady.

Chernomoiia Kolumbiiadan Peruğa deiıngı Andy alqaptarynda teñızdıñ deñgeiınen 1500 m biığınde ösetın (Annona cherimola) ağaştyñ eñ jiı paidalanatyn sauda atalymy. Ol alasa jerlerdıñ temperatusynada ösedı, sondyqtan Sız chernomoiiany düniejüzınıñ talai jyly aimaktarynda kezdese alasyz, mysaly, İzrailde, oñtüstık İspaniiada. Osy tūqymdasqa mölşerı 120 tür jatady.

Seısenbi 5.1.2010 15:00 | Qağazğa basu | İekzotikalyq ösımdıkter

Kivano - Cucumis metuliferus

Kivano ūzyndyğy 10–15 sm qyzğylt-sary (oranj tüstı) asqabaqqa ūqsas. Onyñ tıkenderı bar bolğan soñ, orta ğasyrlar kezındegı qaru-jarağy sekıldı. Işkı jūmsağy jasyl, ışınde köptegen 5–10 milimetrlık ūryqtar bar. Jemıs pıspegen bolsa, tıkenderınıñ qasynda jasyl süret bolady.

Seısenbi 5.1.2010 07:58 | Qağazğa basu | İekzotikalyq ösımdıkter

Ündıstan lotosy (Nelumbo nucifera)

Lotos gülı

Ündıstan lotosy (Nelumbo nucifera) – būl sūr-jasyl su jūqpaitın japyraqtary jäne qyzğylt gürderı bar ğajaiyp mistikalyq suda ösetın ösımdıgı. Buddister ony dıni räsımder üşın qoldanady. Ösımdık tolyq jeuge jaraidy (aldyñğy kezegınde tamaq retınde ūryqtarymen topyraq jañğaqtary qoldanady), ol bükıl Oñtüstık-Şyğys Aziiada türlı tağamdar jasau üşın. Būl köz şeşek sekıldı ösıruge bolatyn sazdyn ösımdıgı. Lotosty ösıru bızde qiyn emes, bıraq ony qalai ısteu keregın bılu qajet.

Dúısenbi 4.1.2010 14:51 | Qağazğa basu | Suda jäne batpaqta ösetın ösımdıkter

Aiazğa tözımdı palma (dikobraz palmasy) Rhapidophyllum hystrix

Rhapidophyllum hystrix ösımdıkter

Rhapidophyllum hystrix palmanyñ eñ aiazğa tözımdı türı bop tabylady, sonymen bırge Rhapidophyllum monotiptık tegınıñ jalğyz türı. Tabiğatta ol AQŞ-nyñ oñtüstık-şyğysyndağy sazdarynda ösedı. – 20 °C suyqqa jäne aiazğa tözımdılıktıñ arqasynda būl palmanyñ türı bızde de aşyq aspan astynda ösırıledı. Ösımdıktıñ alasalyğyn (1–3 metrdan aspaidy) jäne qalyn tıkendekterı bar köz tartatyn dıñkegın onyñ artyqşylyğylaryna kosuğa bolady.

Jeksenbi 3.1.2010 14:49 | Qağazğa basu | Palmalar

Jaña gülzardy (gazondy) salamyz

Jaña gülzardy salu üşın nemese eskı gülzardyñüstıne egu üşın eñ jaqsy uaqyt mamyr nemese mausym ailary, bıraq jyl erekşe qūrğaq bolsa, şılde aiynda eguge bolady.

Jeksenbi 3.1.2010 14:46 | Qağazğa basu | Gazon

Pinus kesiya qarağaiy

Pinus kesiya qarağaiy aziialyq qarağaidyñ eñ jyldam ösetın türı bolady, ol otannyñ şetınde sirek ösırıledı. Onyñ biıktıgı 30–35 metrge deiın jetedı, al dıñ diametry 1 metrge deiın bolady. Ol üş-inelı qarağai (bır uystan ūzyndyğy 15–20 sm 3 qylqandy japyraqtar şyğady). Isıkterdıñ ülkendıgı 5–9 sm, al ūryqtardyñ ūzyndyğy 1,5–2,5 sm.

Senbi 2.1.2010 14:44 | Qağazğa basu | Qylqan japyraqtylar

Nicotiana glauca temekısı – perspetivtı balkon ösımdıgı

Kök temekı

Adamnyñ ne bır jaña, keremet, kündelıkte bolyp jatpaityn närselerge yntasy şeksız. Kez kelgen äuesker baqbanşy ozınıñ bağynda jaña, ğajap, olmen qosa älı eşkımde jok bırdeñe ösırısı keledı… Sondyqtan äuesker baqbanşylardyñ “yntasyn qandyru“ üşın olarğa köptegen jaña gülder ūsynylady. Bıraq köbınde kommertsiialyq jağyna kelsek, jaña ösımdıkter tek ğana “qarapaiym assortiment“ bop qalady.

Juma 1.1.2010 14:39 | Qağazğa basu | İekzotikalyq ösımdıkter