Pinus kesiya qarağaiy aziialyq qarağaidyñ eñ jyldam ösetın türı bolady, ol otannyñ şetınde sirek ösırıledı. Onyñ biıktıgı 30–35 metrge deiın jetedı, al dıñ diametry 1 metrge deiın bolady. Ol üş-inelı qarağai (bır uystan ūzyndyğy 15–20 sm 3 qylqandy japyraqtar şyğady). Isıkterdıñ ülkendıgı 5–9 sm, al ūryqtardyñ ūzyndyğy 1,5–2,5 sm.
Onyñ taralğan arealy soltüstık-şyğys Ündıstandyñ Şyğys Gimalaiynan (qazyrğy kezde orman azaiğany üşın tek ğana Meghalaia jäne Manipur ştattardyñ Hasi jäne Naga tauly massivtarynda), Qytai (İunnan provintsiiasy), Birma (Mianma), soltüstıñ Tailand, Laos jäne Vetnamnan (Laitiau, Langşon, Kaobang, Kuangnin) Filippinge deiın (Luson) jetedı. Keide Filippindeñ şyqqan qarağaidy Pinus insularis dep belgılenedı. Qytaida osy sekıldı – iunan qarağaiy (Pinus yunnanensis) ösedı.
Ol betkeilerde aralas ormannyñ ışınde, qūnarlyğy tömen, qyşqyl (pH 4,5) qyzyl nemese sary küldı topyraqtarda ösedı. Teñız deñgeiınen 800–2000 metr biıktıkte, eñ jiı 1200–1400 metr biıktıkte ösedı. Klimaty subtropikalyq, musonndyq – qūrğan jäne dymqyl mezgılder kezektesıp tūrady. Jauyn-şaşyndar öte mol, aua ylğaly 70%-ten tömen tüspeidı.
Ol kışkene aiazdarğa tözımdı, bıraq qolmen ösırgende jai kelgen qatqaqtardğa şydamsyz. Sondyqtan onyñ ösı üşın qorğalğan jer qajet, mysaly, soltüstık jağynan qorşalğan oñtüstık betkeide. Oñtüstıñ aimaqtarda aiazdar kezınde eñ jaqsysy ony jylyjaida 0 °C-tyñ şamasynda ösıru kerek. Oñtüstık Evropada ony jyl boiy aşyq jerde ösıruge bolady.
Ağylşyn atauy: khasi pine Sinonimdar: Pinus khasya, Pinus khasyanus
Gedruk vanaf neznama adresa