Пестуєме пепино

Жем походзеня пепина (соланум пепино, Solanum muricatum) то вироятно Перу або Колумбия. Отамадз ше розширел по цалей латинскей Америки, та аж и вонка з нєй. Нєшка ше найвецей пестує у Боливиї, Еквадору и на Новим Зеланду.

Пепино до Европи пришол вироятно 1785. року. Єден од його перших петовательох бул Луй XVI и английске Кральовске заградкарске дружтво у Кевию (у Лондону).

Южноамерицки Индиянци го наволую cachuma (вигваря ше качума). У нас зажила його шпанска назва пепино, цо у преводу значи огурка за шалату. Английска назва то melon shrub, цо у преводу значи жбун ґереґи, лєпше карактеризує його смал.

Пепино то жбунаста рошлїна висока коло 1м, у жеми походзеня то тирваце древо хторе ше пестує аж до висини 2500м н.в. У нас ше пестує лєм як єднорочна рошлїна. Квитки здабу на квитки кромплї, лилови су або били з лиловима смугами. Вони двополни, алє ше за лєпши урожай препоручує додатне опрашкованє (окреме у склєнярнїкох).

За заградкарох найинтересантнєйши плоди. Вельки су коло15 цм, зоз форму здогадую на авокадо (векшу грушку). Ароматични су и слаткасти. Найчастейше су жовти, жовтокафови, або зоз цмолиловима смужками, часто су без нашеня. Єдза ше сирови, варени, пражени…

Сирови ше можу єсц сами або як овоцова шалата (рижна овоц нарезана на фалатки и покапкана зоз соком од лимуна. Од другей овоци ше може похасновац векшина наших и еґзотичних файтох). Уварени пепино ше найчастейше хаснує як прилог ґу єдзеню. Пражени добри як главне єдло. Кед ше дакому видзи же пепино без смаку, може го засмачиц з поряднима присмачками (циметом, бадияном, анасоном, соком зоз лимуна, нара або маракує – два заднї спомнути плоди можеце и сами одпестовац зоз нашеня хторе понукаме у Каталоґу Импорт). Звишок плодох можеце положиц до дунца (самостойно або у комбинациї зоз другима файтами – нпр. парадичу, паприґу або овоцу).

Цо ше жеми дотика, пепино исто глєда як и гоч хтора друга желєнява троспкого походзеня (нпр. парпиґа, парадича). Жем треба скорей шицкого же би була лєгка , розтресаца, кармлїва и стално влажно. При експерименталним пестованю ше заключело же найвекши урожай приноши кед є пестовани у судзинох обсягу 40 литри (за єдну рошлїну) и кед жем покрита зоз чарну фолию (коло 40–45 плоди рочнє).

У сущносци ше пестує исто як нпр. парадича. Под час веґетациї гнойце чо раз тижньово. Як найлєпши гной указал ше хармавит (предава ше у каждей польопривредней предавальнї). Зоз тим гнойом можеце гноїц директно до жеми або на лїсце.

Розмножує ше зоз резнїцами хтори длуги коло 15 цм. Режце их у фебруару-марцу. За швидше пущанє кореня можеце похасновац стимулатор росту. Резнїци захпайце до писку у склєнярнїку або у квартелю. Корень пущи у цеку мешаца. Млади рошлїни почню квитнуц три мешаци после пущаня кореня.

Пепино ше може розмножовац и зоз нашеня. Тот способ медзитим ше менєй виплаци прето же рошлїни формую лєм дробне нашенє. Окрем того младнїки зоз нашеня часто родза плоди нїзшого квалитету.

Пепино нападаю исти хороти и чкодлївци як и други файти истей фамелиї (парадичи, паприґа). Найчастейше то кромпльова плєшнєнїна Phytophthora infestans. Процив нєй можеце похасновац Куприкол 50 (у концентрациї 0,6%, значи 60ґ на 10л води; защитни рок през хтори ше плоди нє шму конзумирац 7 днї) або Dithane M 45 (у концентрациї 0,2%, значи 20ґ на 10л води; защитни рок през хтори ше плоди нє шму конзумовац 21 дзень). Медзитим, хаснованє хемийна защита углавном нє потребна.

Пепино през жиму муши прежимовац на цеплим (у склєнярнїку, у квартелю и подобно). Температура би нє требала спаднуц спод 5°C. На яр од матичних рошлїнох вежнїце резнїци и охабце их най пуща корень, а стару рошлїни знїчтожце прето же би их дальше пестованє нє було рентабилне.

Шлїдуюци текст: Кивано (Cucumis metuliferus) »»»

штварток 28.12.2023 21:15 | видруковац | Еґзотични рошлїни