Udhëzimi për kultivimin e bimëve nga farërat
Bimët njëvjeqare
Bimët që zgjasin
Perimet
Qepa
Kopra, glikanxha
Speci, domatja dhe patlixhani – mbjellja e farës
Bishtajore- bishtaja, bizele, sojë, kikiriki
Bimët drusore
Bimët njëvjeqare
Për prodhimin e rasadit të bimëve njëvjeqare shfrytëzoni supstrate të lehta (përzierjën e tokës dhe perbërjës 1: 3). Të llojet që janë të ndieshme në acar , prodhoni rasad në vendin ku nuk ka rrezik nga acari (banesa, sera prej qelqi, prej plastike ) dhe e mbjellni pas datës 15 maj.
Saksinë e mbushëni me dhé 2 cm nën skajin. I hapni farërat e paketuara dhe farëra i hidhëni njejtë nepër saksi. Farërat e vogëla mos i mbuloni me dhé. Farërat e mëdha i mbuloni me një shtresë dheu (0, 5 – 1 cm).
Pas mbjelljës saksinë e mbuloni me një tablo qelqi (mbulimi me xhamë është më rëndësi për farërat e vogla që nuk i keni mbuluar me dhé). Tablon prej qelqi e heqni qdo ditë nga nja 5 – 10 minuta. Kur të lajmërohën sythat e parë, i mbuloni me shtresë të hollë dheu (1 – 2 mm) dhe më mos e mbuloni me tablo qelqi. Bimëve te reja u nevojitet shumë dritë.
Në qoftë se farërat i keni mbjellur shumë shpesh, sythat mbjellni veçmas në saksi tjera pasi t’u kenë dalur dy fletë të drejta.
Farërat e imëta mos i mbuloni me dhé, por sipërfaqën e dheut lehtë e përshkoni me grabujë. Lulediellin dhe misrin i mbjellni 2 –3 fara në biruca në thellësi prej 5 – 10 cm. Të shumë lloje të bimëve një vjeqare, vet mund të vendosni se a do të mbjellni më parë rasadin, apo do t’i mbjellni dirket në dhé (tokë). Nga rasadi bimët lulëzojnë 1 – 2 muaj më heret.
Vendi i mbjelljës: A – kopshti prej qelqi , dritarja në banesë, temperatura 20 – 25 gradë celzius B – direkt në tokë jashtë Numërat tregojnë muajin në vit, – vija tregon se sythat nuk mbjellen direkt në tokë jashtë (fara mbillet në vend të përhershëm.)
| Emërtimi latinisht | Emërtimi slovakisht | Vendi i mbjelljes | Periudha e mbjelljes | Mbjellja |
| Ageratum mexicanum | Agerát mexický | A | 1.-3. | 5. |
| Agrostemma githago | Kúkoľ poľný | B | 9.-10. / 4. | – |
| Amaranthus | Láskavec | B | 4. | – |
| Antirrhinum majus | Papuľka väčšia | B | 4. | – |
| Bidens ferulifolia | Dvojzub metlinatý | A | 2.-3. | 5. |
| Callistephus chinensis | Astrovka čínska | A / B | 3. / 4. | 4.-5. |
| Capsicum sp. | Paprika | A | 3. | 5. |
| Carthamus tinctorius | Požlť farbiarska | B | 4. | – |
| Centaurea imperialis | Nevädza cisárska | B | 4. | – |
| Crupina vulgaris | Krupina obyčajná | B | 3.-4. | – |
| Convonvulus triocolor | Pupenec trojfarebný | B | 4. | – |
| Cucurbis sp. | Tekvica | A / B | 4. | 5. / netreba |
| Cuphea lanceolata | Kufea širokolistá | A | 3.-4. | 5. |
| Dipsacus laciniatus | Štetka laločnatá | B | 9.-11. / 2.-3. | – |
| Dorotheanthus bellidiformis | Poludňovka sedmokrásková | A | 3.-4. | 5. |
| Eragrostis abyssinica | Milota habešská | A | 3.-4. | 5. |
| Eschscholtzia californica | Slncovka kalifornská | A / B | 3. / 4. | – |
| Felicia heterophylla | A / B | 3. / 4. | 5. | |
| Gazania rigens | Gazánia ohnivá | A | 3.-4. | 5. |
| Chrysanthemum coronarium | Chrysamtémovka vencovitá | B | 4. | – |
| Ipomea purpurea | Povojník purpurový | B | 4. | – |
| Lavatera trimestris | Slezovec trojmesačný | B | 4. | – |
| Linum | Ľan | B | 4. | – |
| Lopezia racemosa | Lopézia strapcovitá | A | 3. | 5. |
| Mirabilis jalapa | Nocovka jalapská | A / B | 3. / 4. | 5. |
| Nicandra physalodes | Nikandra machovkovitá | A | 4. | 5. |
| Nicotiana rustica | Tabak dedinský | A | 3.-4. | 5. |
| Nicotiana tabacum | Tabak fajčiarsky | A | (2.-)3.-4. | 5. |
| Nigella damascena | Černuška damascénska | B | 4. | – |
| Nigella orientalis | Černuška východná | B | 4. | – |
| Papaver rhoeas | Mak vlčí | A | 9.-11. / 3.-4. | – |
| Papaver somniferum | Mak siaty | B | 4. | – |
| Phalaris canariensis | Lesklica kanárska | B | 4. | – |
| Portulaca grandiflora | Portulaka veľkokvetá | A | 3.-4. | 5. |
| Riccinus communis | Ricín obyčajný | A / B | 3.-4. / 4. | 5. |
| Salvia splendens | Šalvia ohnivá | A | 2.-4. | 5. |
| Solanum pseudocapsicum | Ľulok paprikový | A | 3. | 5. |
| Tagestes | Aksamietnica | A / B | 4. | 5. |
| Tithonia rotundifolia | Titónia okrúhlolistá | A / B | 3.-4. / 4. | 5. |
| Ursinia anethoides | Urzínia kôprolistá | A / B | 4. | 5. |
| Zea mays | Kukurica siata | B | 4. | 5. |
| Zinnia elegans | Cínia pôvabná | A / B | 4. | 5. |
| jednoročné okrasné trávy: Aegilops, Bromus, Hordeum, Lagurus ovatus | jednoročné okrasné trávy: mnohoštet, stoklas, jačmeň, zajačí chostík | A / B | 4. | 5. / netreba |
Bimët që zgjasin
Mbjellja e farës sëbimëve që zgjasin është i njëjtë si i bimëve njëvjeçare. Tek të gjitha llojet e këtzre bimëve rasadin mund ta mbillni jashtë ( Në fillim në gjysëmhijen e drunjëve, më vonë në ndriçim direkt të diellit)
| Latinisht | Slovakisht | Periudha e mbjelljes | Shumëzimi vegjetativ |
| Achilea | Rebríček | 4. | delením |
| Ajuga | Zbehovec | – | delením |
| Alisma | Žabník | 4.-5. | delením |
| Alyssum | Tarica | 4. | delením |
| Anemone | Veternica | 3.-4. | delením |
| Anthemis tinctoria | Ruman farbiarsky | 4. | |
| Aquilegia | Orlíček | 3.-5. | delením |
| Aristolochia | Vlkovec | 4.-5.* | delením |
| Aruncus vulgaris | Udatník lesný | – | delením |
| Asarum europaeum | Kopytník európsky | – | delením |
| Atropa bella-dona | Ľuľkovec zlomocný | 4.-5. | |
| Batrachium | Močiarka | – | delením |
| Calendula officinalis | Nechtík lekársky | 3.-5. | |
| Callitriche | Hviezdoš | – | delením |
| Campanula sp. | Zvonček | 3.-4. | delením |
| Carex | Ostrica | 3.-4.* | delením |
| Carlina | Krasovlas | 3.-4. | |
| Convalaria | Konvalinka | – | delením |
| Corydalis | Chochlačka | – | delením |
| Dianthus | Klinček | 6.-8. | delením |
| Digitalis | Náprstník | 6.-8. | delením |
| Echinacea purpurea | Echinacea purpurová | 3.-5. | delením |
| Echium | Hadinec | 9.-10., 3.-4. | |
| Eleocharis | Bahnička | – | delením |
| Euphorbia | Prýštec | – | delením |
| Filago arvensis | Bielolist obyčajný | 3.-4. | |
| Gaillardia ariasta | Kokarda ohnivá | 4. | delením |
| Geranium | Pakost | 4.-5. | delením |
| Hacquetia | Hviezdnatec | – | delením |
| Helianthus decapetalus | Slnečnica | – | delením |
| Hemerocallis | Ľaliovka | 4.* | delením |
| Hepatica | Pečeňovník | – | delením |
| Hieracium | Jastrabník | 3.-4.* | delením |
| Hosta x undulata | Funkia | – | delením |
| Hypericum | Ľubovník | 4.* | delením |
| Chamomilla recutita | Rumanček pravý | 9.-11., 3.-4. | |
| Inula | Oman | – | delením |
| Iris pseudoacorus | Kosatec žltý | 3.-4.* | delením |
| Iris – ostatné druhy | Kosatec – ostatné druhy | 3.-4.** | delením |
| Isopyrum | Veterník | 3.-4. | delením |
| Jovibarba | Skalnica | – | delením ružíc |
| Juncus | Sitina | 3.-4.* | delením |
| Lamiaceae – Acinos, Calamintha, Lamium, Teucryum, Thymus | hluchavkovité – dušovka, marulka, hluchavka, hrdobarka, materina dúška | 3.-4.* | delením |
| Lemna, Wolfia | Žaburinka, Wolfia | – | delením |
| Leucanthemum | Margarétka | 3.-5. | delením |
| Linum – vytrvalé druhy | Ľan – vytrvalé druhy | 3.-5. | delením |
| Lupinus polyphyllus | Lupína mnoholistá | 3.-5. | delením |
| Luzula | Chlpaňa | 3.-4.* | delením |
| Lychnis | Kukučka | 3.-5. | delením |
| Lysimachia | Čerkáč | – | delením |
| mäsožravé rastliny | mäsožravé rastliny | 4.-7. *** | delením; in-vitro *** |
| paprade | paprade | celoročne *** | delením; in-vitro *** |
| Phlox | Flox | – | delením |
| Plantago | Skorocel | 4.* | delením |
| Primula | Prvosienka | 3.-4. | delením |
| Pyrethrum parthenium | Rimbaba obyčajná | 4.-5.(-6.) | delením |
| Ranunculus | Iskerník | 3. | delením |
| Rudbeckia hirta | Rudbekia srsnatá | 3.-4. | delením |
| Salvia – vytrvalé druhy | Šalvia – vytrvalé druhy | 3.-4. | delením |
| Saxifraga | Lomikameň | 3.-4.* | delením |
| Scutelaria | Šišak | 3.-4. | delením |
| Sedum | Rozchodník | – | delením, koreňové, stonkové a listové odrezky |
| Sempervivum | Rozchodnica | – | delením ružíc |
| Silene | Silenka | 3.-5. | delením |
| Sisyrinchium | Mečovka | 4. | delením |
| Tragopogon | Kozia brada | 3.-4. | |
| Trifolium | Ďatelina | 4. | |
| Trollius altissimus | Žltohlav najvyšší | 3.-4. | delením |
| Typha | Pálka | – | delením |
| Vicia | Vika | 4.-5. | |
| Viola | Fialka | 4.-5. | delením |
| vytrvalé trávy | vytrvalé trávy | 3.-5. | delením |
Perimet
Qepa
Farën mbilleni prej prillit deri në maj, ose në gusht direkt në serë, cekët në tokë (deri në 0,5 cm). Serën e mbani vayhdimisht pa çati (kjo është shumë e rëndësishme kryesisht gjatë rritjes së bimës) dhe ujiteni vazhdimisht. Qepa nuk është kërkuese. Rrit gjemba të shpeshta të cilat një herë në 2–3 vjet është e nevojshme të ndahen dhe të rasadohen.
Para dimrit qepën mund ta mbuloni ( me gati 10 cm shtresë të trashë dheu), e leni të thahet dhe e vendosni në një vand afër shtëpisë, dhe e mbuleni me gjethë të rënë, të thatë. Dimrit (pas ngricave prej dhjetorit deri në shkurt) mbulimin e qepës e bartni 2–3 ditë nl intervale të temperaturës prej 10 gradë celyius. Pastaj i mbillni nl saksi dhe i vendosni në prag të dritares së banesës.Për një javë ditë qepa do fillojë të mbijë dhe për një muaj mund të mbledhni fletë të freskëta që janë të pasura me vitamin C.
Kopra, glikanxha
Farën mbilleni në prill, ose të veçantë ose për shembull me shargarep. Mirëmbajtja konsiston në plehërim dhe ujitje të herëpashershme. Gjatë sezonit të trangujve koprën mund ta përdorni si shtesë gjatë vënies së trangujve për dimër. Fletët e koprës gjatë vegjetacionit mund ti vendosni në supë, në sallatë ose ti përdorni si shtesë tl mishit. Prej farës së koprës mund të zieni një çaj shumë shërues kundër shëndoshjes dhe problemeve të tjera të tretjes. Rrënjën e glikanxhës mund ta nxjerrni në vjeshtë (njëjtë si pershunin) dhe ta përdorni si melmesë për supën e perimeve.
Speci, domatja dhe patlixhani – mbjellja e farës
Gjatë pjesës së dytë të marsit në një saksi (me brinje 6–8 cm, lartësi rreth 8 cm – mundet edhe më e madhe) të mbushur me dhe mbillni nga 2–3 farë. Saksinë e qitni në dritë, por jo në shumë vend të nxehtë (njafton temperatura normale e dhomës). Temperatura tepër e lartë nuk është e mirë, sepse bimët gjatë mbjelljes mund të pësonin shok nga nxehtësia. Bimët i mbani në banes deri me 15 maj. Pastaj i mbillni direkt në serë.
Bishtajore- bishtaja, bizele, sojë, kikiriki
Fasulja, bizeleja dhe soja mbillen direkt në vend të përhershëm pa nevojë të ngritjes së rasadit. Në rast të kikirikit është e nevojshme në fillim të krijohet rasadi, njëjtë si te domatja (shiko lart). Kikiriki nuk guxon të mbillet në 3–6 vitet e ardhshme për shkak të shtrirjes së sëmundjeve dhe keqbërësve.
| Lloji | Mbjellja | Periudha e korrjes së farës | ||
| periudha | thellësia në cm | mënyra | ||
| Fasule mbuluar me shkurre (fara) | 5.-6. | 5 | në foletë 40×40 cm | 7.-10. |
| Fasule mbuluar me shkurre (fillesat) | 5.-7. | 5 | Foleja 40×40 cm | fillesat 6.-10. |
| Fasule kthetra | 5. | 6–8 | në foletë 80×80 cm | 8.-10. |
| Soja | 1.-5.5. | 4–5 | në rreshta në distancë 40 cm, distanca e bimëve në rresht 5 cm | 9.-10. |
| Kikiriki | Rritja e rasadit në 3.-4., mbjellja në 5, për prodhimet e mira është sera e nevojshme, në apartament sulmohet shpesh nga insektet e dëmshme | 2 | në fole 40×40 cm, toka duhet të jetë e ajrosur, sepse fillesat pas lulëzimit duhen futur në tokë | 8.-9. (-12.) |
| Lens | 4.-5. | 4 | në rreshta 25 cm larg, distanca e bimëve në rresht 5 cm | 8.-9. |
- Bimët drusore
Mbjellja e farës është e njëjtë si tek bimët njëvjetore, por egyiston një dallim. Farat e llojeve reyisatente ndaj ngricave duhet të kalojnë ngricë. Pra, i mbillni në mars- prill dhe i vendosni diku në kopësht ose në parapet të jashtëm të dritares, në mënyrë që në to të mund të ndikojë ngrica dhe temperaturat e ulta.
Farërat e llojeve që nuk janë rezistente në aca ( për apartament –akacia eukaliptus, Proteaceae, laureli,…) i mbillni si bimët njëvjeçare dhe i mbani në temperaturë prej rreth 20–25 °C.
Thellësia e mbjelljes varet prej madhësisë së farës. Fara e imtë e eukaliptusit nuk mbulohet me dhe, vetëm zhytet në sipërfaqen e dheut. Pastaj fara e imët mbulohet me shtresë të hollë dheu. Fara më e madhe (lisat, ullinjtë) mbillet në thellësi 3–5 cm. Fara e madhe (gështenja, arra) mbillet në thellësi 5–10 cm.
««« Teksti paraprak: NOVODOF FC kundër mizës së patates
e hënë 3.10.2011 21:26 | shtypeni | Instruksionet për kultivimin e bimëve
KPR paraqet
Shpërndani eksperiencën e juaj që e keni për kultivimin e bimëve. Shkruani tekstin në këtë webfaqe!
Kategoritë: Svi Barishtorja Bimët egzotike Bimët ujore dhe moçalike Dëmtuesit Instruksionet për kultivimin e bimëve Këpurdhat Palmat