Ajoyib velvichiya (Welwitschia mirabilis) – tirik qazilmani o‘stiring

Ajoyib velvichiya yoki o‘ziga xos (Welwitschia mirabilis) eski o‘simlik bo‘lib hisoblanadi, hozirgi vaqtda Atlantika okeanining qirg‘oqlarida, cho‘lning kichik hududlarida va Namibiyaning janubiy Angolalarida o‘sishadi. Bu darxt bo‘lib, bir ko‘rinishdan bunga umuman o‘xshamaydi. Butun o‘simlik yumoloq tomirtanasidan va ikki barglaridan tashkil topgan bo‘lib, har doim o‘sadigan, ikkita o‘ralgan uzunligi 2,4 m gacha bo‘lgan lentalarni eslatib, velvichiya bir butun axlat ta‘surotini qoldiradi. Gap o‘sib chiqadigan barglar haqida bo‘lib, doim o‘sishda davom ettiradigan uchlari qurib qoladi va idrab ketadi.

Shuning uchun velvichiya butun umri davomida(meva berish vaqtida ham) o‘simlik o‘suvchi darajada joylashgan bo‘ladi, o‘simliklar dunyosida bu istesno. Velvichiya ikki uyli o‘simlik bo‘lib, urug;larning paydo bo‘lishi uchun ikki o‘simlik zarur- nar va moda. ”Gullari” so‘ta (igna bargli daraxtlar yoki sago ga o‘xshash) ichida joylashgan bo‘lib, huddi barglarning qo‘ltig‘idan chiqib turgandek. Moda so‘tasi pishib yetilgandan keyin ajralib ketadi va katta qismdagi yengil, shamol bilan olib ketiladigan urug‘larni ozod qilishadi.
Filogenetik tomondan u o‘simliklarning juda eski guruhiga kiradi-gnetovli(Gnetopha), igna barglilarning yaqin qarindoshi. Gnetovlilarga 3 ta juda ham xilma xil avlod kiradi: gnetumlar (Gnetum) – lianaga o‘xshash o‘simliklar katta chekkalari butun barglari bilan, efedra (Ephedra) – butalar va faqat bitta velvichiyalar.
Velvichiya nomi Sloven botanigi Friedrich Welwitsch nomi bilan atalgan
bo‘lib, uni 1860-yilda kasgf etgan, u Namibiya davlat gerbi da tasvirlangan.
Velvichiya cho‘lning ektremal
sharoitlarida ham a‘lo darajada adaptatsiya qilishadi. U umuman
yog‘ingarchiliklarga tobe emas, unga okeandan keladigan tuman yetarli
bo‘ladi. Uni o‘stirishda buni inobatga olish kerak. O‘stirishda
omadsizlikka uchrashning asosiy sabablaridan biri keragidan ortiq suv quyish va
keyin o‘simlikning chirishidir. Shuning uchun urug‘larni qumli shag‘al
substratga (donlarning kattaligi 2–5 mm), substratda ortiqcha namlik saqlanib
qolmasligi kerak, o‘stirishda yagona suv osti toshi xisoblanadi. Velvichiyani
sug‘orish yoki faqat sachratish juda ham ehtiyotkorlik bilan bajarish kerak.
Urug‘larni ivitib qo‘ygandan keyin bir haftadan keyin unib chiqadi.
O‘simlikni janubiy oyna tokchasida o‘stitish mumkin. Uni o‘stirish
davomida katta sabrga ega bo‘lish kerak, chunki o‘simlik sekin o‘sadi, bu
haqiqiy tirik Dinozavrdir. Agar siz unga kerakli quruq yorug‘ joy bilan
ta‘minlasangiz, u sizda albatta yashab ketadi.
««« Oldingi tekst: Hind buki Pongamia pinnata Keyingi text Tamaki Nicotiana glauca – balkonli manzarali o‘simliklar »»»
seshanba 22.9.2009 18:06 | chop etish | Ekzotik o‘simliklar
KPR o‘zini tanishtiradi

O‘simliklarni o‘stirish va ko‘paytirishda o‘z ish tajribalaringiz bilan bo‘lishing. Joriy web-saytga o‘z fikr-mulohazaringizni yozib qoldiring.