O‘simliklarni urug‘lardan o‘stirish ko‘rsatmasi

O‘simliklarni urug‘lardan o‘stirish ko‘rsatmasi

Bir yilliklar

Navbatdagi bir yilliklarni o‘stirish uchun yengilroq substratdan(qorishmaga yer va torf 1:0–3) foydalaning. Sovuqqa ta‘sirchan turlarni o‘z navbatida muzlamaydigan binoda (xonada aranjereyada, issiqxonalarda) o‘stiring va ularni 15– maydan keyin eking.

Tuvakni tuproq bilan shunday to‘ldiringki , yuqori qismida 2 sm joy qolsin. Qadoqlangan urug‘larni oching va butun idish bo‘ylab bir tekislikda seping. Katta bo‘lmagan urug‘larni (kattaligi ko‘kinordeklarini) yaxshisi umuman sepmang . Katta urug‘larning ustini qalinligi yupqa bo‘lgan tuproq bilan seping (0,5–1 sm).

Ekishdan keyin tuvaklarni oyna bilan ozgina yoping (asosan bu mayday urug‘larga tuproq bilan yopilmaganlarga ta‘luqli). Har kuni oynalarni 5–10 minutga oling. Birinchi tomirchalar paydo bo‘lganda yosh o‘simliklarni ustini tuproq bilan judayam ustini yupqa qilib seeping (1–2mm) va oyna bilan yopmang. Yosh o‘simliklarga kerakli hajmda yorug‘lik zarur bo‘ladi.

Agar siz urug‘larni judayam quyuq qilib ekkan bo‘lsangiz, yosh o‘simliklarda ikkita barg o‘sib chiqqanda siz ularni bittadan tuvakka o‘tkazishingiz mumkin.

Mayda urug‘larni (zi‘gir) sepish kerak emas, faqat ekkandan keyin tuproqni grabel bilan tirnab chiqing. Pista gul va makka jo‘xorini 2–3 ta urug‘dan chuqurligi 5–10 sm keladigan chuqurchaga eking. Bir yillik o‘simliklarning ko‘pgina turlarni oldindan o‘stirishga yoki birdaniga yerga ekishga tanlashingiz mumkin. Oldindan o‘stirilgan o‘simliklar bir –ikki oy oldin gullashni boshlashadi

Ekish joyi: A – oranjereya, issiq xona, xona derazasi, havo harorati 20–25 °C B – to‘g‘ri yerga – Raqamlar oylarni anglatadi,–(tire) esa, urug‘lar qayta ekilmaydi(urug‘lar har doimgi joyiga ekiladi).

Lotincha nomi Slovakcha nomi Ekin joyi Ekin muddati Ekish
Ageratum mexicanum Agerát mexický A 1.-3. 5.
Agrostemma githago Kúkoľ poľný B 9.-10. / 4.
Amaranthus Láskavec B 4.
Antirrhinum majus Papuľka väčšia B 4.
Bidens ferulifolia Dvojzub metlinatý A 2.-3. 5.
Callistephus chinensis Astrovka čínska A / B 3. / 4. 4.-5.
Capsicum sp. Paprika A 3. 5.
Carthamus tinctorius Požlť farbiarska B 4.
Centaurea imperialis Nevädza cisárska B 4.
Crupina vulgaris Krupina obyčajná B 3.-4.
Convonvulus triocolor Pupenec trojfarebný B 4.
Cucurbis sp. Tekvica A / B 4. 5. / netreba
Cuphea lanceolata Kufea širokolistá A 3.-4. 5.
Dipsacus laciniatus Štetka laločnatá B 9.-11. / 2.-3.
Dorotheanthus bellidiformis Poludňovka sedmokrásková A 3.-4. 5.
Eragrostis abyssinica Milota habešská A 3.-4. 5.
Eschscholtzia californica Slncovka kalifornská A / B 3. / 4.
Felicia heterophylla   A / B 3. / 4. 5.
Gazania rigens Gazánia ohnivá A 3.-4. 5.
Chrysanthemum coronarium Chrysamtémovka vencovitá B 4.
Ipomea purpurea Povojník purpurový B 4.
Lavatera trimestris Slezovec trojmesačný B 4.
Linum Ľan B 4.
Lopezia racemosa Lopézia strapcovitá A 3. 5.
Mirabilis jalapa Nocovka jalapská A / B 3. / 4. 5.
Nicandra physalodes Nikandra machovkovitá A 4. 5.
Nicotiana rustica Tabak dedinský A 3.-4. 5.
Nicotiana tabacum Tabak fajčiarsky A (2.-)3.-4. 5.
Nigella damascena Černuška damascénska B 4.
Nigella orientalis Černuška východná B 4.
Papaver rhoeas Mak vlčí A 9.-11. / 3.-4.
Papaver somniferum Mak siaty B 4.
Phalaris canariensis Lesklica kanárska B 4.
Portulaca grandiflora Portulaka veľkokvetá A 3.-4. 5.
Riccinus communis Ricín obyčajný A / B 3.-4. / 4. 5.
Salvia splendens Šalvia ohnivá A 2.-4. 5.
Solanum pseudocapsicum Ľulok paprikový A 3. 5.
Tagestes Aksamietnica A / B 4. 5.
Tithonia rotundifolia Titónia okrúhlolistá A / B 3.-4. / 4. 5.
Ursinia anethoides Urzínia kôprolistá A / B 4. 5.
Zea mays Kukurica siata B 4. 5.
Zinnia elegans Cínia pôvabná A / B 4. 5.
jednoročné okrasné trávy: Aegilops, Bromus, Hordeum, Lagurus ovatus jednoročné okrasné trávy: mnohoštet, stoklas, jačmeň, zajačí chostík A / B 4. 5. / netreba

Ko‘pyilliklar

Ko‘p yillik o‘simliklarni ekish usuli, xuddi bir yilliklardek. Ko‘p yilliklarning hamma turlarini siz oldin ko‘chada o‘stirishingiz mumkin(avval daraxtlarning yarim soyasida, keyinroq, ochiq quyoshli joyda).

Lotincha Slovakcha Ekish muddati Vegetativ ko‘payish
Achilea Rebríček 4. delením
Ajuga Zbehovec delením
Alisma Žabník 4.-5. delením
Alyssum Tarica 4. delením
Anemone Veternica 3.-4. delením
Anthemis tinctoria Ruman farbiarsky 4.  
Aquilegia Orlíček 3.-5. delením
Aristolochia Vlkovec 4.-5.* delením
Aruncus vulgaris Udatník lesný delením
Asarum europaeum Kopytník európsky delením
Atropa bella-dona Ľuľkovec zlomocný 4.-5.  
Batrachium Močiarka delením
Calendula officinalis Nechtík lekársky 3.-5.  
Callitriche Hviezdoš delením
Campanula sp. Zvonček 3.-4. delením
Carex Ostrica 3.-4.* delením
Carlina Krasovlas 3.-4.  
Convalaria Konvalinka delením
Corydalis Chochlačka delením
Dianthus Klinček 6.-8. delením
Digitalis Náprstník 6.-8. delením
Echinacea purpurea Echinacea purpurová 3.-5. delením
Echium Hadinec 9.-10., 3.-4.  
Eleocharis Bahnička delením
Euphorbia Prýštec delením
Filago arvensis Bielolist obyčajný 3.-4.  
Gaillardia ariasta Kokarda ohnivá 4. delením
Geranium Pakost 4.-5. delením
Hacquetia Hviezdnatec delením
Helianthus decapetalus Slnečnica delením
Hemerocallis Ľaliovka 4.* delením
Hepatica Pečeňovník delením
Hieracium Jastrabník 3.-4.* delením
Hosta x undulata Funkia delením
Hypericum Ľubovník 4.* delením
Chamomilla recutita Rumanček pravý 9.-11., 3.-4.  
Inula Oman delením
Iris pseudoacorus Kosatec žltý 3.-4.* delením
Iris – ostatné druhy Kosatec – ostatné druhy 3.-4.** delením
Isopyrum Veterník 3.-4. delením
Jovibarba Skalnica delením ružíc
Juncus Sitina 3.-4.* delením
Lamiaceae – Acinos, Calamintha, Lamium, Teucryum, Thymus hluchavkovité – dušovka, marulka, hluchavka, hrdobarka, materina dúška 3.-4.* delením
Lemna, Wolfia Žaburinka, Wolfia delením
Leucanthemum Margarétka 3.-5. delením
Linum – vytrvalé druhy Ľan – vytrvalé druhy 3.-5. delením
Lupinus polyphyllus Lupína mnoholistá 3.-5. delením
Luzula Chlpaňa 3.-4.* delením
Lychnis Kukučka 3.-5. delením
Lysimachia Čerkáč delením
mäsožravé rastliny mäsožravé rastliny 4.-7. *** delením; in-vitro ***
paprade paprade celoročne *** delením; in-vitro ***
Phlox Flox delením
Plantago Skorocel 4.* delením
Primula Prvosienka 3.-4. delením
Pyrethrum parthenium Rimbaba obyčajná 4.-5.(-6.) delením
Ranunculus Iskerník 3. delením
Rudbeckia hirta Rudbekia srsnatá 3.-4. delením
Salvia – vytrvalé druhy Šalvia – vytrvalé druhy 3.-4. delením
Saxifraga Lomikameň 3.-4.* delením
Scutelaria Šišak 3.-4. delením
Sedum Rozchodník delením, koreňové, stonkové a listové odrezky
Sempervivum Rozchodnica delením ružíc
Silene Silenka 3.-5. delením
Sisyrinchium Mečovka 4. delením
Tragopogon Kozia brada 3.-4.  
Trifolium Ďatelina 4.  
Trollius altissimus Žltohlav najvyšší 3.-4. delením
Typha Pálka delením
Vicia Vika 4.-5.  
Viola Fialka 4.-5. delením
vytrvalé trávy vytrvalé trávy 3.-5. delením

Uchli piyoz

Urug‘larni uncha chuqur bo‘lmagan (0,5 sm gacha) to‘g‘ri jo‘yaga aprel-mayda yoki avgustda eking. Jo‘yalarni namroq begona o‘tlarsiz saqlang (o‘simliklarning unib chiqishida bu juda zarur). Keyinroq uchli piyoz talabchan bo‘lmaydi. U quyuq boylam hosil qiladi, keyinchalik ularni bie marta 2–3 yilda bo‘lish zarur va qaytaekish kerak bo‘ladi. Qish kelgunga qadar uchli piyozni (tomirlarini) qazishingiz mumkin(taxminan 10 sm qatlamtuproqni) ozgina qurush uchun qoldiring va uy yaqiniga (ustma-ust bir qancha qatlam bilan) yotqizing va to‘kilgan bargalr bilan ustini yoping. Qishda (sovuq ob-havoda: dekabrdan-fevralgacha) har xafta uchli piyozni tomirlarini chiqaring va 2–3 kunga 10 °C da qoldiring. Keyin ularni tuvakka eking va xonaning derazasi oldiga (ichki tomondan) joylashtiring. Taxminan bir haftadan keyin uchli piyoz “ yoyilib ketadi“ va bir oy mobaynida vitamin C ga boy bo‘lgan yangi piyoz yig‘ishingiz mumkin

Shvit, arpabodiyon, zira, anis

Urug‘larni aprel oyida alohida yoki ikkilamchi darajada, masalan, sabziga eking. Keyingi parvarishlash faqat begona o‘tlardan tozalab oz-ozdan su‘gorib turing. Bodring mavsumida siz shvit ko‘katini bodring bilan konserva qilishingiz mumkin. Vegetatsiya vaqtida ziraning barglarinisuyuq ovqatlarda salatlarda shuningdek go‘shtga garner sifatida foydalanishingiz mumkin. Arpabodyon urug‘laridan zira va anisdan foydali choy damlashingiz mumkin “dam bo‘lish”va ovqat hazm qilishda as qotadi. Kuzda Arpabodyon va zirani tomirlarini terib (petrushkani ham ) va suyuq ovqatlarda foydalanishingiz mumkin.

Achchiq qalampir, pomidorlar va baqlajon -urug‘larni ekish

Mart oyining ikkinchi yarmida 2–3 pistasini tuvakka (diamteri 6–8 sm, uzunligi taxminan 8sm, undan hamko‘proq bo‘lishi mumkin) loyli tuproq bilan joylashtiring. Tuvaklarni yorug‘roq judayam iisiq bo‘lmagan joyga (xona harorati yetarli bo‘ladi) qo‘ying. Judayam yuqori harorat to‘g‘ri kelmaydi, chunki o‘simlik ko‘chirish vaqtida haroartli shokni o‘tkazishi mumkin. O‘simliklarni xonada 15-maygacha o‘stiring keyin ularni jo‘yalarga eking.

Dukkaklilar loviya, no‘xat, soya, yer yong‘oq (araxis, xitoy yon‘goqi)

Loviya, no‘xat, soya oldingi ekinsiz bir joyga ekiladi. Araxisni xuddi pomidordekoldindan eking( yuqoriroqqa qarang). Har xil kasalliklar va zarar kunandalar tufayli 3–6 yildan ortiq bir joyda ekilmaydi.

Tur Ekim Urug‘larni yig‘ish muddati
  muddat sm chuqurligi usullar  
Bo‘tali loviya (urug‘larga) 5.-6. 5 in intervali 40×40 sm 7.-10.
Bo‘tali loviya (dukkaklilar) 5.-7. 5 in intervali 40×40 sm dukkakli 6.-10.
Chirmashadigan loviya 5. 6–8 in intervali 80×80 см 8.-10.
Soya 1.-5.5. 4–5 qatorlar masofasi 40 sm, o‘simliklarni orasidagi masofasi 5 sm 9.-10.
Yer yon‘g‘oqi (araxis) oldindan o‘stirish 3.4., ko‘chatlar ekish 5.; yaxshi hosil uchun issiqxona va oranjeraya zarur; xonada xaqiqiy kraxmalli shudringga duch keladi 2 in intervali 40×40 sm, tuproq aerirlangan bo‘lishi kerak, gullagandan keyin dukkakliklar yerga ko‘miladi 8.-9.(-12.)
Yasmiq 4.-5. 4 qatorlarda 25 sm masofasida,qatorda o‘simliklarning masofasi 5 sm 8.-9.

Daraxtlar va butalar

Urug‘larni ekish xuddi bir yillikdek bo‘lib, faqat bitta farqibor. Sovuq bardoshli urug‘lar turi muzlashlari kerak. Shuning uchun ularni martda-aprelda eking va ekinni birin joyga bog‘da yoki tokchaga tashqariga qo‘yib qo‘ying, sovuq va past harorat urug‘lar ta‘sir qilish uchun.

Sovuqqa chidamsiz urug‘larning turlarini (xonada-akatsiyalar, ekvaliptlar, Protea, lavr,…) xuddi bir yilliklardek eking va ekinni 20–25 °C atrofida bo‘lgan haroratda ushlab turing.

Ekish chuqurligi urug‘larning hajmiga bog‘liq. Ekvaliptlarning mayday urug‘lari sepilmaydi faqat tuproqqa bosib chiqishadi. Qolgan maydya urug‘larni tuproq bilan yupqa sepib chiqishadi. Katta urug‘larni (eman, zaytun) chuqurligi 3–5 sm keladiga chuqurchaga ekishadi.

Nashr etilgan neznama adresa